Shumë nga “shenjat vitale” të Tokës kanë arritur në ekstreme rekord, duke treguar se e ardhmja e njerëzimit varet në balancësipas asaj që bëjnë me dije një grup i ekspertëve më të vjetër të klimës në botë.
Gjithnjë e më shumë shkencëtarë po shikojnë tani mundësinë e kolapsit të shoqërisë, thotë raporti, i cili vlerësoi 35 shenja vitale në vitin 2023 dhe zbuloi se 25 ishin më keq se kurrë të regjistruara, duke përfshirë nivelet e dioksidit të karbonit dhe popullsinë njerëzore. Kjo tregon një fazë të re kritike dhe të paparashikueshme të krizës klimatike.
Temperatura e sipërfaqes së Tokës dhe e oqeaneve arriti një nivel të lartë të të gjitha kohërave, e nxitur nga djegia rekord e lëndëve djegëse fosile, zbuloi raporti. Popullsia njerëzore po rritet me një normë prej afërsisht 200,000 njerëz në ditë dhe numri i gjedhëve dhe deleve me 170,000 në ditë, të gjitha duke shtuar emetimet rekord të gazeve serrë.
Shkencëtarët identifikuan 28 unaza reagimi, duke përfshirë rritjen e emetimeve nga shkrirja e ngricave të përhershme, të cilat mund të ndihmojnë në nxitjen e pikave të shumta kthese, siç është kolapsi i akullit masiv të Grenlandës.
Ngrohja globale po shkakton motin ekstrem gjithnjë e më vdekjeprurës në të gjithë botën, thanë ata, duke përfshirë uraganet në SHBA dhe valët e të nxehtit 50 gradë Celsius në Indi, me miliarda njerëz tani të ekspozuar ndaj nxehtësisë ekstreme.
Shkencëtarët thanë se qëllimi i tyre ishte të ofronin njohuri të qarta, të bazuara në prova që frymëzojnë përgjigje të informuara dhe të guximshme nga qytetarët ndaj studiuesve dhe udhëheqësve botërorë. Veprimi vendimtar dhe i shpejtë ishte i domosdoshëm për të kufizuar vuajtjet njerëzore, thanë ata, duke përfshirë reduktimin e djegies së karburanteve fosile dhe emetimet e metanit, uljen e konsumit të tepërt dhe mbetjeve nga të pasurit dhe inkurajimin e një kalimi drejt ushqimeve me bazë bimore.
“Ne jemi tashmë në mes të trazirave të papritura klimatike, e cila rrezikon jetën në Tokë si asgjë që njerëzit nuk kanë parë ndonjëherë”, tha Prof. William Ripple, i Universitetit Shtetëror të Oregon (OSU), i cili bashkë-drejtoi grupin.
Vlerësimi, i publikuar në revistën Bioscience , thotë se përqendrimet e CO 2 dhe metanit në atmosferë janë në nivele rekord. Metani është një gaz i fuqishëm serrë, 80 herë më i fuqishëm se CO 2 gjatë 20 viteve dhe emetohet nga operacionet e karburanteve fosile, bagëtitë dhe fushat e orizit.
“ Shkalla e rritjes së emetimeve të metanit ka qenë duke u përshpejtuar, gjë që është jashtëzakonisht shqetësuese”, tha Dr. Christopher Wolf, dikur nga OSU, i cili bashkë-drejtoi ekipin.