Edhe pse sezoni kryesor turistik është në prag, në Mal të Zi ende nuk janë hapur të gjitha plazhet, aeroportet po funksionojnë me kapacitete të kufizuara, ndërsa kolonat në trafik maten me kilometra.
Pavarësisht premtimeve të qeverisë, as këtë sezon nuk është përmirësuar ndjeshëm qasja ajrore në Mal të Zi, e as qarkullimi nëpër kufi, raporton REL.
Mungon edhe zbatimi i paralajmëruar i taksës së tranzitit, që supozohej të lehtësonte ngarkesën në magjistrale nga turistët që vetëm kalojnë përmes Malit të Zi.
Për shkak të vonesave në tenderët e ndërmarrjes shtetërore Morsko dobro, shumë qiramarrës plazhesh ende nuk kanë nisur punën për shkak të procedurave administrative.
Kanë kërcyer edhe çmimet – ato të akomodimit, të çadrave e shtretërve të plazhit, dhe të ofertës jashtë paketës së zakonshme turistike.
Shërbimi do të ndikohet edhe nga mungesa kronike e fuqisë punëtore, pasi ende nuk është miratuar ligji për punëtorët e përhershëm sezonalë.
E gjithë kjo po ndodh në një vit kur gjatë tre muajve të parë është regjistruar një rënie prej 10 për qind të netëve të qëndrimeve, krahasuar me vitin e kaluar, ndërsa të ardhurat nga turizmi kanë rënë për 6.4 për qind.
Kjo përbën vazhdimin e një prirjeje negative nga viti i kaluar, kur për herë të parë në dy dekadat e fundit nga turizmi u fituan gati 1.5 miliard euro më pak sesa një vit më parë.
TVSH-ja dyfish më e lartë rriti çmimet e akomodimit
Shoqata Turistike e Malit të Zi (CTU) thotë se rritja më shumë se dyfish e tatimit mbi vlerën e shtuar (TVSH) për akomodim ka ndikuar ndjeshëm në çmimet e hoteleve.
“Për ta kompensuar këtë ngarkesë fiskale, do të duhej të rritnim çmimet për 17.5 për qind në vit, që është e paqëndrueshme. Duke qenë se e dimë që kjo do të shkatërronte biznesin, jemi të detyruar ta përballojmë pjesërisht vetë. Megjithatë, çmimet janë rritur”, thotë kryetari i shoqatës, Zharko Radulloviq.
Qeveria e kryeministrit Millojko Spajiq këtë vit e ka rritur TVSH-në për akomodimin në hotele nga 7 në 15 për qind.
Radulloviq shpjegon se kjo nuk është vetëm një rritje prej 8 për qind, sepse rreth 80 për qind e të ardhurave në sektorin e hotelerisë vijnë nga akomodimi:
“Kjo do të thotë se nëse për të njëjtin numër krevatesh dhe netësh vjet kemi paguar 1 milion euro taksa, këtë vit paguajmë 2.1 milionë. Pra, barrën më të madhe të taksave po e mban pikërisht ajo që e mban të qëndrueshëm hotelerinë”.
Për ta ilustruar më mirë, ai bëri krahasime me Shqipërinë, ku TVSH-ja për akomodim është më pak se gjysma – vetëm 6 për qind.
Çfarë çmimesh i presin turistët?
Sipas të dhënave nga Organizata Turistike e Budvës, çmimet për një natë me mëngjes për dy persona në hotele me 3 dhe 4 yje variojnë nga 70 deri në 86 euro.
Në hotelet me 4 dhe 5 yje, çmimet shkojnë nga 86 deri në mbi 230 euro për natë.
Ata që zgjedhin akomodim privat, paguajnë nga 16 deri në 25 euro në ditë për person.
Edhe çmimet në restorantet dhe kafenetë e Budvës janë të ndryshme.
Në një zonë të njohur afër qytetit të vjetër mund të hahet mëngjes për 4.5 euro, ndërsa kafeja kushton 1.20 euro.
Pica dhe pasta kushtojnë 10 euro, kallamarët dhe rizotoja 13 euro, ndërsa peshku fillon nga 15 euro e më shumë.
Duke analizuar menytë, del se në vijën e parë të detit një drekë ose darkë kushton rreth 25 euro për person, ndërsa një ëmbëlsirë 6.5 euro.
Shtrenjtohen edhe çadrat dhe shtretërit në plazhe
Çmimet e çadrave dhe shtretërve në plazhe janë rritur ndjeshëm, pasi ndërmarrja shtetërore Morsko dobro ka trefishuar qiranë për shfrytëzimin e plazheve.
Xhavit Hoxhiq nga Ulqini thotë për REL-in se vitin e kaluar paguante 42 mijë euro për qiranë e plazhit, ndërsa këtë vit rreth 114 mijë euro – pothuajse trefish më shumë.
Përveç qirasë, ai thotë se vetëm për ta pajisur plazhin rreth 200 metra të gjatë, duhet të investojë të paktën edhe 50 mijë euro.
“Do të na duhet të rrisim çmimet e shtretërve, pijeve dhe ushqimit – përndryshe nuk ka gjasa që ta përballojmë këtë qira”, thotë Hoxhiq.
Sipas Shoqatës së Qiramarrësve të Plazhit të Madh, çmimi mesatar i dy shtretërve të plazhit në rivierën e Ulqinit këtë sezon do të jetë nga 17 deri në 20 euro, krahasuar me 15–17 euro vitin e kaluar.
“Tani mbetet të shihet sa konkurrues do të jemi me këto çmime, por kjo ishte strategjia – të merret sa më shumë nga qiratë”, thotë ai.
Ministri i Urbanizmit, Sllaven Radunoviq, deklaroi në televizionin publik malazias se këtë vit shteti ka arkëtuar shtatë herë më shumë nga qiratë e plazheve krahasuar me vitin 2021 – plot 35 milionë euro.
Megjithatë, një muaj e gjysmë pas nisjes zyrtare të sezonit, shumë plazhe ende nuk janë hapur për shkak të tenderëve të vonuar.
Edhe pse deri në fund të majit 90 për qind e qiramarrësve kishin nënshkruar kontratat, shumë prej tyre ende nuk kanë leje për të punuar.
Hoxhiq thotë se për të hapur plazhin, barin veror dhe kampin, i duhet një “mal” dokumentesh, projekte urbanistike e të tjera.
“Ka aq shumë letra, sa që do të na duhej deri në fund të dhjetorit për t’i kompletuar të gjitha”.
Për këtë arsye, autoritetet në Ulqin kanë propozuar që ndërmarrja Morsko dobro të japë leje të përkohshme për qiramarrësit, deri në përmbushjen e dokumentacionit të nevojshëm.
