Bashkimi Evropian tha të premten se themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë është urgjente, ndërsa u bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritura në bisedimet e deritashme. Në terren udhëheqësit e të dyja palëve akuzuan njëri tjetrin në distancë për dështim në përmbushjen e tyre.
Kosova dhe Serbia u morën vesh me 19 prill të vitit 2013 për themelimin e Asociacionit, ndërsa në vitin 2015 u pajtuan për parimet e tij. Por, po atë vit, Gjykata Kushtetuese e Kosovës gjeti se një pjesë e madhe e këtyre parimeve janë në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës.
Në tetor të vitit të kaluar, diplomatët evropianë dhe amerikanë u dorëzuan palëve një projekt statut të Asociacionit. Udhëheqësit e të dyja vendeve i thanë po në parim dokumentit, por gjërat nuk kanë lëvizur nga vendi. Themelimi i tij është pjesë e marrëveshjes së arritur mes tyre më 27 shkurt të vitit të kaluar në Bruksel dhe me 18 mars në Ohër.
Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano tha të premten se çështja e Asociacionit, është një prej çështjeve thelbësore dhe urgjente dhe dështimi për ta zbatuar atë “nënkupton pasoja për Kosovën”.
Ai theksoi po ashtu se të gjitha marrëveshjet e arritura në dialogun e lehtësuar nga Bashkimi Evropian janë dokumente të vlefshme dhe të detyrueshme për të dyja palët.
“Nëse palët nuk i përmbushin detyrimet e tyre, atëherë do të ketë pasoja serioze. E të vetmit që do t’i ndiejnë këto pasoja, do të jenë njerëzit të cilët ata pretendojnë se po i mbrojnë. Të vetmit, pra, që do të paguajnë çmimin për mos zbatimin e detyrimeve, do të jenë qytetarët në Kosovë dhe në Serbi”, tha ai.
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç i quajti të premten “gënjeshtarë” Prishtinën dhe Bashkimin Evropian për mosthemelimin e Asociacionit, duke kujtuar se marrëveshja është nënshkruar 11 vjet më parë.
“Njëmbëdhjetë vjet terror dhe gënjeshtra të udhëheqjes së Prishtinës dhe Bashkiit Evropian së bashku”, tha ai.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti shkroi ndërkaq se, marrëveshja e vitit të kaluar “në njërën anë, sjell njohjen reciproke de facto dhe normalizim të marrëdhënieve mes Kosovës dhe Serbisë, e në anën tjetër, përmes nenit 7, adreson gjetjet e Gjykatës Kushtetuese ndaj ‘Asociacionit’.
“Nuk mund të flasim e diskutojmë vetëm për ‘Asociacionin’: pa e pranuar dhe respektuar Marrëveshja Bazike me Aneksin e Zbatimit, pa përfshirë të gjitha 39 marrëveshjet e dakordimet në Bruksel dhe pa konstatuar që marrëveshja e vitit 2013 është shkelur dhe vijon të shkelet nga Serbia, kurse vazhdimi i saj i vitit 2015 është rrëzuar në Gjykatë Kushtetuese”.