Presidenti i Francës Emmanuel Macron dukej mjaft i gëzuar gjatë një konference për shtyp me presidentin e Microsoftit Brad Smith të mbajtur prag një samiti të posaçëm investimesh në Paris në fillim të majit.
Gjigandi amerikan i teknologjisë, sapo kishte njoftuar investime shtesë prej 4 miliardë eurosh (4.3 miliardë dollarë) në qendrat e të dhënave dhe sektorin e inteligjencës artificiale (AI) në Francë deri në vitin 2027.
“Qendra e re e të dhënave do të jetë një nga më të mëdhatë në Evropë dhe do të na ndihmojë të jemi një nga udhëheqësit e ruajtjes së të dhënave dhe AI,” pohoi Macron.
Verën e kaluar, Franca publikoi një strategji kombëtare të AI me 500 milionë euro për t’u investuar në krijimin e grupeve të AI deri në vitin 2030. Disa muaj më vonë, në dhjetor, startup-i i Parisit MistralAI iu bashkua ligës së lartë të AI duke u bërë pjesë të të ashtuquajturve “unicorn” në sektor — pra kompanitë me vlerë më shumë se një miliard dollarë.
Evropa mbetet pas peshave të rënda si SHBA-ja dhe Kina
Noah Greene nga Projekti i Sigurisë dhe Stabilitetit të Inteligjencës Artificiale në Qendrën për Sigurinë e Re Amerikane (CNAS) me vend-ndodhje në Uashington thotë se qeveria franceze ka ndezur një dritë të re kur vendosi të bëhet një kampion i AI. Por realizimi i kësaj ambicie mund të jetë një luftë e vështirë, tha për DW asistenti i kërkimit.
Me Shtetet e Bashkuara që janë lideri i qartë i tregut të AI dhe Kina që vjen e dyta përpara Britanisë së Madhe, mbetja prapa e lidershipit të BE-së, Francës dhe Gjermanisë, nuk ishte vetëm për shkak të faktorëve teknologjikë, tha Greene. “SHBA-ja ka qenë në krye të lojës për kaq shumë kohë ndaj investitorët preferojnë të vendosin paratë e tyre këtu, pasi ata e dinë se talenti institucional dhe infrastruktura tashmë ekzistojnë.”
Ndërkohë, Franca ka një “kod shumë kompleks të punës dhe firmat e mëdha të teknologjisë amerikane si Google, janë munduar për tu përshtatur me këto ligje,” shtoi ai.
Franca ‘ka studiues të shkëlqyer të AI’
Por Veronique Ventos, bashkëthemeluese e startup-it me bazë në Paris NukkAI, thotë se ajo kurrë nuk i konsideron ligjet franceze të punës si pengesë.
“Ne gjithmonë e dinim se do të krijonim kompaninë tonë në Francë me studiuesit e saj të shkëlqyer dhe programe të shumta mbështetëse për startup-et”, tha për DW Ventos, e cila dikur punonte si studiues i AI në Universitetin Paris-Saclay.
Ventos pretendon se AI i kompanisë është i ndryshëm nga të tjerët sepse “njerëzit janë plotësisht të integruar”.
“Ata mund të vëzhgojnë proceset e saj dhe u thuhet pse AI po bën rekomandime dhe ndërmerr vendime të caktuara,” shpjegoi ajo duke shtuar se teknologjia po përdorte dukshëm më pak të dhëna se algoritmet e tjera të AI dhe kështu është më efikase në energji.
Për momentin, NukkAI ka një duzinë klientësh, duke përfshirë grupin francez të hapësirës ajrore Thales dhe organizatën e mbrojtjes së NATO-s, të cilët përdorin teknologjinë për të planifikuar logjistikën e tyre.
Startapi gjithashtu bashkëpunon ngushtë me universitetet franceze që i japin NukkAI-t akses në superkompjuterin francez Jean Zay. Me bazë në Saclay në periferitë jugperëndimore të Parisit, Jean Zay është një nga kompjuterët më të fuqishëm të Evropës me një kapacitet prej 36.85 petaflops – ekuivalente me disa katërliona operacione në sekondë.
Gara për fuqinë kompjuterike
Christine Dugoin, profesoreshë e asociuar në Observatorin e Inteligjencës Artificiale të Universitetit Paris 1 Pantéon-Sorbonne mendon se Franca, si dhe e gjithë Evropa, kanë nevojë për më shumë superkompjuterë të fuqishëm. “Kjo është mënyra e vetme që ne të jemi në gjendje të konkurrojmë në fushën e AI”, tha ajo për DW.
Superkompjuterë të tjerë do të inaugurohen vërtet këtë vit dhe vitin e ardhshëm në Jülich, Gjermani dhe në departamentin Essonne pranë Parisit. Makineritë do të jenë të parat në Evropë që tejkalojnë një kapacitet prej një exaflop për sekondë, që është një kuintilion operacione.
“Por ne do të mbetemi ende pas SHBA-së dhe Kinës, e cila tani pretendon se ka kaluar SHBA-në me superkompjuterin e saj të re, Tianhe 3, që supozohet se ka tejkaluar një kapacitet prej dy ekzaflops, gjë që do ta bënte atë më të shpejtin në botë”, tha Dugoin. .
Ajo mendon se nevojitet një qasje e AI në mbarë Evropën – jo vetëm për t’u marrë me konkurrencën globale. “Që kur Rusia filloi pushtimin e Ukrainës në vitin 2022, ajo ka ndërmarrë një fushatë dezinformimi të bazuar në AI kundër Evropës. Mënyra e vetme për të luftuar është duke bashkuar forcat,” tha ajo.
Bashkimi i fuqisë së AI në Evropë
Munih, kompania Helsing e mbrojtjes me bazë në Gjermani, dëshiron të bëjë pikërisht këtë. Gjithashtu “Unicorn” për nga vlera e tregut, firma u themelua në vitin 2021 dhe ka zyra në Britani të Madhe dhe Francë.
Zëvendëspresidenti i Helsing AI Antoine Bordes thotë se lufta në Ukrainë ka treguar se demokracitë perëndimore po përballen me “një rrezik ekzistencial dhe duhet të përpiqen për një formë të sovranitetit të përbashkët teknologjik dhe mbrojtës me AI në qendër”.
Helsing analizon ndër të tjera të dhëna nga satelitët ose radarët në kohë reale dhe ua ofron ato trupave në tokë, në ajër dhe në det, gjithashtu në Ukrainë. Bordes tha për DW se që Evropa të jetë në gjendje të arrijë SHBA-në dhe Kinën, do të kërkonte “një plan investimi në mbarë Evropën në AI, edhe në lidhje me kapacitetin tonë informatik”.
Philippe Aghion, profesor i ekonomisë në universitetet INSEAD dhe Collège de France në Paris dhe në London School of Economics, ndan pikëpamjen e Bordes. Në mars, ai ishte bashkëautor i një raporti të porositur nga qeveria franceze që kërkonte më shumë investime shtetërore në AI.
“Sektori i AI mund të rrisë GDP -në franceze me 0.8% në vit gjatë dhjetë viteve të ardhshme,” tha Aghion për DW, por ky potencial mund të shpaloset vetëm nëse qeveria vendos “një politikë të duhur të industrisë dhe investon të paktën 25 miliardë euro” në këtë sektor. .
Noah Greene, megjithatë, nuk është aq i sigurt se Evropa do të jetë në gjendje të përdorë potencialin e saj. “SHBA-ja ka zbatuar një politikë ‘laissez-faire’ dhe ka vendosur sa më pak pengesa të jetë e mundur. BE-ja, nga ana tjetër, synon të bëhet një nga liderët në rregullimin e teknologjisë për të mbrojtur të drejtat themelore.”
Dhe në të vërtetë, në mars Parlamenti Evropian miratoi një të ashtuquajtur Akt të AI që ndalon zhvillimin e disa teknologjive të AI që konsiderohen shumë të rrezikshme. Greene argumenton se vetëm udhëheqësit e teknologjisë AI do të jenë në gjendje të “kontrollojnë “arkën e thesarit”, dhe të vendosin sesi autokracitë do t’i përdorin këto produkte”.
Veronique Ventos nga startup-i NukkAI mendon se ne as nuk duhet të përpiqemi të konkurrojmë me gjigantët e inteligjencës artificiale si Google “në zonat ku ata janë qartësisht në një ligë tjetër”, siç është ruajtja e të dhënave. “Ne duhet të përqendrohemi më tepër në pikat tona të forta, të tilla si teknologjitë në Francë që kombinojnë AI me robotikën.”/DW/
